Przegląd kominiarski pompy ciepła: Czy jest obowiązkowy? (2025)

Redakcja 2025-06-08 10:00 | 10:11 min czytania | Odsłon: 175 | Udostępnij:

W dzisiejszych czasach, gdy troska o środowisko naturalne staje się priorytetem, coraz więcej osób decyduje się na nowoczesne rozwiązania grzewcze. Pompy ciepła, ciche i wydajne, kuszą swoją ekologicznością i niższymi rachunkami. Ale czy ta innowacyjna technologia zwalnia nas z odwiecznego obowiązku? Wielu właścicieli domów, którzy wybrali to ekologiczne źródło ciepła, zadaje sobie jedno kluczowe pytanie: czy przegląd kominiarski jest obowiązkowy przy pompie ciepła? Odpowiedź jest prosta i często zaskakująca – nie, z reguły nie jest.

Czy przegląd kominiarski jest obowiązkowy przy pompie ciepła

Spis treści:

Zapewne wiele osób jest zaskoczonych, że pompy ciepła, w przeciwieństwie do tradycyjnych systemów grzewczych, nie wymagają regularnego przeglądu kominiarskiego. Ten fakt jest wynikiem fundamentalnych różnic w ich działaniu. Tradycyjne piece i kotły, opalane paliwami stałymi lub gazem, generują spaliny, które muszą być bezpiecznie odprowadzane przez komin. Zaniedbanie stanu technicznego przewodów kominowych w tych przypadkach może prowadzić do tragicznych konsekwencji, takich jak zaczadzenie czy pożar. Dlatego właśnie, w myśl obowiązujących przepisów, przeglądy kominiarskie są absolutnie niezbędne dla bezpieczeństwa i higieny życia w budynku.

Pompy ciepła działają na zupełnie innej zasadzie. Wykorzystują one energię odnawialną z otoczenia (powietrza, gruntu lub wody), przekształcając ją na ciepło bez procesu spalania. Nie produkują zatem żadnych spalin ani innych produktów ubocznych, które wymagałyby odprowadzenia przez komin. W praktyce oznacza to, że przewody kominowe, jeśli w ogóle istnieją w budynku, są w tym kontekście nieużywane, a co za tym idzie, nie podlegają obowiązkowi regularnego czyszczenia i kontroli przez kominiarza w związku z eksploatacją pompy ciepła. Jest to fundamentalna cecha odróżniająca pompy ciepła od konwencjonalnych systemów grzewczych i sprawia, że w przypadku posiadania wyłącznie pompy ciepła, przegląd kominiarski jest zbędny.

System Grzewczy Wymóg Przeglądu Kominiarskiego Cel Przeglądu Częstotliwość (przybliżona)
Kocioł na węgiel/drewno Tak Usunięcie sadzy, kontrola drożności i szczelności przewodów kominowych. 4 razy w roku
Kocioł gazowy Tak Kontrola drożności przewodów spalinowych, sprawdzenie ciągu kominowego. 1 raz w roku
Kominek Tak Czyszczenie komina, kontrola szczelności. 1 raz w roku
Pompa Ciepła (źródło ogrzewania podstawowe) Nie Brak emisji spalin. Brak wymogu
Pompa Ciepła + inne źródło ciepła (np. kominek) Tak (dla drugiego źródła) Kontrola przewodów spalinowych dla drugiego źródła. Zależne od drugiego źródła

Powyższe dane wyraźnie pokazują różnicę między systemami grzewczymi. Trzeba pamiętać, że chociaż sama pompa ciepła nie wymaga tego typu kontroli, to obecność innych źródeł ciepła w budynku, nawet tych używanych sporadycznie, może zmieniać sytuację. Na przykład, jeśli w domu znajduje się kominek, który służy jako dodatkowe źródło ciepła, to jego komin nadal musi być regularnie kontrolowany i czyszczony, niezależnie od tego, czy głównym systemem ogrzewania jest pompa ciepła. Brak wiedzy w tym zakresie często prowadzi do nieporozumień, a co gorsza, do zaniechania istotnych przeglądów, co może mieć swoje konsekwencje w przypadku kontroli lub, co gorsza, zdarzenia losowego.

Zobacz także: Przegląd Kominiarski przy Pompie Ciepła 2025

Pompa ciepła a wymagania prawne w 2025 roku

W Polsce, prawo budowlane, a konkretnie ustawa o Prawie Budowlanym, odgrywa kluczową rolę w regulacji kwestii związanych z eksploatacją budynków, w tym ich systemów grzewczych. Zgodnie z jej zapisami, wszystkie obiekty budowlane powinny być użytkowane zgodnie z zasadami bezpieczeństwa oraz dbałości o ich stan techniczny. To nie pusty frazes, lecz konkretne wymogi, których celem jest zapewnienie bezpieczeństwa i zdrowia mieszkańcom, a także zapobieganie awariom i zagrożeniom pożarowym. Ta regulacja dotyczy zarówno budynków mieszkalnych jednorodzinnych, jak i innych obiektów budowlanych, w których znajdują się różnego rodzaju urządzenia grzewcze, w tym oczywiście coraz popularniejsze pompy ciepła. Mimo ich ekologicznego i bezemisyjnego charakteru, pozostają one integralną częścią instalacji, podlegając ogólnym przepisom dotyczącym bezpieczeństwa i konserwacji, choć nie w aspekcie kominiarskim.

Istotnym zagadnieniem dla właścicieli nieruchomości, którzy decydują się na instalację pompy ciepła, jest kwestia przeglądów i certyfikacji, a także ewentualnych zmian w przepisach, które mogą pojawić się w przyszłości, zwłaszcza w kontekście roku 2025. Obecnie, zgodnie z polskim prawem, kluczowym dokumentem jest rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Rozporządzenie to, choć nie wspomina wprost o przeglądach kominiarskich dla pomp ciepła, kładzie nacisk na ogólne bezpieczeństwo użytkowania instalacji. Dążenie do zeroenergetycznych budynków i rosnąca popularność odnawialnych źródeł energii, jak pompy ciepła, z pewnością wpłyną na kształtowanie się przepisów w najbliższych latach.

Analizując możliwe zmiany na rok 2025 i później, warto zwrócić uwagę na ogólnoeuropejskie trendy i dyrektywy unijne, które coraz mocniej promują efektywność energetyczną i redukcję emisji. Przykładowo, dyrektywa EPBD (Energy Performance of Buildings Directive) stawia ambitne cele w zakresie poprawy efektywności energetycznej budynków, co bezpośrednio przekłada się na zachęty do inwestowania w pompy ciepła. Należy jednak zaznaczyć, że nawet w tych nowych regulacjach nacisk kładziony jest na efektywność energetyczną i bezpieczeństwo użytkowania, a nie na przeglądy kominiarskie w przypadku braku emisji spalin. Warto śledzić nowe rozporządzenia i aktualizacje prawa budowlanego, aby być na bieżąco z ewentualnymi nowymi wymaganiami, choć nic nie wskazuje na to, by pompa ciepła wymagała przeglądu kominiarskiego w 2025 roku.

Kluczowe dla właścicieli pomp ciepła jest zrozumienie, że choć zwolnienie z obowiązku przeglądu kominiarskiego to ulga, nie zwalnia ono z ogólnej odpowiedzialności za bezpieczeństwo i stan techniczny instalacji. W praktyce oznacza to, że warto inwestować w regularną konserwację urządzenia, która może obejmować sprawdzenie układu freonowego, pomiar ciśnienia, kontrolę stanu filtrów i elementów elektrycznych. To zapewnia długotrwałe i efektywne działanie pompy ciepła. Firmy instalacyjne często oferują pakiety serwisowe, które znacząco ułatwiają dbanie o prawidłowe funkcjonowanie systemu. Suma summarum, prawo dąży do uproszczeń, gdzie to możliwe, jednak nie zapomina o fundamentalnym bezpieczeństwie.

Dlaczego pompa ciepła nie wymaga przeglądu kominiarskiego?

Kwestia przeglądów kominiarskich, choć od wieków była nieodłącznym elementem dbałości o bezpieczeństwo domostw ogrzewanych w sposób tradycyjny, staje się coraz mniej oczywista w erze nowoczesnych technologii. Pompa ciepła, w odróżnieniu od większości innych urządzeń grzewczych, jest urządzeniem bezemisyjnym. To właśnie ten fakt jest kluczem do zrozumienia, dlaczego tradycyjny przegląd kominiarski w jej przypadku jest zbędny. Kominiarz zajmuje się głównie kontrolą przewodów spalinowych, dymowych i wentylacyjnych, które są niezbędne do bezpiecznego odprowadzania produktów spalania z pieców, kominków czy kotłów.

Zasada działania pompy ciepła opiera się na transferze energii cieplnej, a nie na spalaniu paliw. Urządzenie to pobiera ciepło z otoczenia (z powietrza, gruntu lub wody), a następnie, wykorzystując sprężarkę i czynnik chłodniczy, podnosi jego temperaturę do poziomu umożliwiającego ogrzanie budynku lub wody użytkowej. Ten proces, w przeciwieństwie do spalania, nie generuje dymu, sadzy, tlenku węgla czy innych szkodliwych substancji, które wymagałyby odprowadzenia przez komin. Innymi słowy, tam gdzie nie ma spalin, nie ma potrzeby kontrolowania przewodów dymowych, a co za tym idzie, interwencja kominiarza w tym aspekcie staje się bezprzedmiotowa.

Można by rzec, że pompa ciepła to „cichy bohater” ogrzewania. Nie tylko działa efektywnie, ale również bezproblemowo z punktu widzenia obowiązku czyszczenia kominów. Jest to znacząca ulga dla właścicieli domów, którzy wcześniej musieli pamiętać o regularnych wizytach kominiarzy, opłacaniu ich usług i koordynowaniu terminów. To uproszczenie w obowiązkach administracyjnych i finansowych jest jednym z argumentów przemawiających za wyborem tego ekologicznego i wygodnego rozwiązania grzewczego. Brak spalin oznacza również mniejsze ryzyko zatrucia tlenkiem węgla, co dodatkowo podnosi poziom bezpieczeństwa użytkowania.

Podkreślić należy, że to zwolnienie z obowiązku przeglądu kominiarskiego dotyczy wyłącznie tych systemów grzewczych, które nie wykorzystują komina do odprowadzania spalin. Oznacza to, że jeśli instalacja w domu jest oparta wyłącznie na pompie ciepła, to właściciel nieruchomości jest zwolniony z obowiązku korzystania z usług kominiarza w kontekście eksploatacji urządzenia grzewczego. To jednak nie zwalnia z innych obowiązków, takich jak wentylacja grawitacyjna czy ogólny stan techniczny komina, jeśli takowy w budynku istnieje i jest używany do innych celów.

Regularna konserwacja pompy ciepła a przepisy

Choć kwestia przeglądów kominiarskich w przypadku pomp ciepła jest jasna i nie nakłada na właścicieli dodatkowych obowiązków, to jednak sama pompa ciepła wymaga regularnej konserwacji oraz przeglądów technicznych. Niech nikt nie myli braku wymogu kominiarskiego z brakiem jakichkolwiek obowiązków konserwacyjnych. To jak z samochodem – brak wymogu kontroli spalin w dieslu nie oznacza, że nie trzeba wymieniać oleju czy sprawdzać hamulców. Pompy ciepła to złożone urządzenia, które, aby działały efektywnie i bezawaryjnie przez wiele lat, potrzebują uwagi i dbałości.

Kontrole te mają na celu zapewnienie bezpiecznej i efektywnej pracy urządzenia. Jak każdy zaawansowany system, pompa ciepła składa się z wielu elementów, które mogą ulec zużyciu lub wymagać kalibracji. Do najważniejszych działań konserwacyjnych zalicza się sprawdzenie poziomu czynnika chłodniczego, kontrolę ciśnienia w układzie, czyszczenie filtrów powietrza (w pompach powietrze-woda) lub wymiennika gruntowego, a także sprawdzenie połączeń elektrycznych i mechanicznych. Regularny serwis pozwala wykryć drobne usterki na wczesnym etapie, zanim przerodzą się w poważne awarie.

Niezależnie od rodzaju pomp ciepła – czy to powietrzna, gruntowa, czy wodna – właściciel powinien dbać o sprawdzenie stanu technicznego systemu. Profesjonalny serwisant jest w stanie zdiagnozować ewentualne problemy, zoptymalizować ustawienia urządzenia, a także przeprowadzić niezbędne naprawy. Typowy przegląd konserwacyjny, przeprowadzany zazwyczaj raz w roku, trwa od 1 do 3 godzin, a jego koszt waha się zazwyczaj od 300 do 800 złotych, w zależności od regionu i zakresu prac. Jest to inwestycja, która zwraca się w postaci niższych rachunków za energię i dłuższej żywotności urządzenia.

Jednym z najistotniejszych aspektów regularnej konserwacji jest zabezpieczenie się przed odmową wypłaty odszkodowania z ubezpieczenia w przypadku pożaru lub usterki pompy ciepła. Ubezpieczyciele często wymagają dokumentacji potwierdzającej regularne przeglądy techniczne urządzeń grzewczych. Brak takiej dokumentacji może być podstawą do zakwestionowania roszczeń. Posiadanie protokołów z przeglądów jest więc nie tylko dowodem dbałości o urządzenie, ale również zabezpieczeniem finansowym. "Lata całe pompa działała bez zarzutu, a tu nagle ubezpieczyciel każe mi pokazać protokoły z serwisu. No i co ja mam teraz powiedzieć?" - takie historie wcale nie są rzadkością.

Podsumowując, choć pompa ciepła nie wymaga przeglądu kominiarskiego, wymaga profesjonalnej opieki serwisowej. Regularne przeglądy techniczne nie tylko zapewniają efektywne i bezawaryjne działanie urządzenia, ale również stanowią kluczowy element bezpieczeństwa i zabezpieczenia finansowego. Nie ma co udawać, że "jakoś to będzie" – inwestycja w konserwację to inwestycja w spokój ducha i oszczędności na lata.

Kiedy przegląd kominiarski nadal jest potrzebny?

Choć pompy ciepła stanowią rewolucję w dziedzinie ogrzewania, eliminując potrzebę regularnych przeglądów kominiarskich dla własnego funkcjonowania, to jednak sam budynek, w którym są zainstalowane, może nadal wymagać obecności kominiarza. To paradoks, który wynika z polskiego prawa budowlanego oraz z różnorodności systemów grzewczych, które często współistnieją w jednym obiekcie. Zgodnie z art. 62 ustawy Prawo Budowlane, przeglądy kominiarskie powinny być przeprowadzane co najmniej raz w roku. Ten zapis ma fundamentalne znaczenie i dotyczy przede wszystkim nieruchomości ogrzewanych paliwem stałym, takim jak węgiel czy drewno, gdzie czyszczenie przewodów kominowych powinno odbywać się aż cztery razy w roku, w zależności od rodzaju paliwa i użytkowania komina. Ale to tylko wierzchołek góry lodowej.

Nie oznacza to jednak, że każdy budynek z pompą ciepła nie wymaga standardowego przeglądu kominiarskiego. Całkiem często zdarza się, że pompa ciepła pełni rolę głównego źródła ogrzewania, ale w domu nadal funkcjonują inne, tradycyjne urządzenia grzewcze. Typowym przykładem jest kominek, który służy jako dodatkowe źródło ciepła w chłodne wieczory, tworzy przytulny nastrój lub jest używany okazjonalnie. W takiej sytuacji komin do kominka nadal musi być regularnie czyszczony i sprawdzany przez uprawnionego kominiarza. Zaniedbanie tego obowiązku może prowadzić do nagromadzenia sadzy, pożaru komina, a nawet zatrucia tlenkiem węgla.

Innym scenariuszem, w którym przegląd kominiarski pozostaje konieczny, jest obecność pieca gazowego lub kotła kondensacyjnego, który, choć również działa na innej zasadzie niż piec na paliwo stałe, nadal wymaga odprowadzania spalin przez przewody kominowe. Mimo że pompy ciepła są coraz powszechniejsze, wiele domów przechodzi etapową modernizację systemów grzewczych, a starsze instalacje są w nich nadal utrzymywane jako rezerwowe lub uzupełniające. "Przecież ten stary piec gazowy stoi sobie tam tylko tak 'na wszelki wypadek'" – takie podejście jest dość powszechne, ale generuje konkretne obowiązki prawne.

Przeprowadzenie kontroli zależy od charakterystyki instalacji grzewczej oraz obecności innych systemów grzewczych. Właściciele domów, które są wyposażone zarówno w pompę ciepła, jak i w inne źródła ciepła (np. gaz, drewno, węgiel), muszą zatem pamiętać o dwóch odrębnych kwestiach: z jednej strony regularnej konserwacji pompy ciepła, a z drugiej strony – o obowiązkowych przeglądach kominiarskich dla tradycyjnych urządzeń. Tylko kompleksowe podejście do bezpieczeństwa instalacji grzewczych zapewni spokój i zgodność z przepisami.

Reasumując, choć przegląd kominiarski jest zbędny przy pompie ciepła jako jej samego elementu, to wszelkie inne urządzenia emitujące spaliny lub wymagające sprawnej wentylacji grawitacyjnej nadal podlegają rygorystycznym regulacjom prawnym. Nie zapominajmy o bezpieczeństwie i higienie, bo to właśnie te aspekty są fundamentem, na którym opierają się wszystkie normy budowlane.

Q&A - Czy przegląd kominiarski jest obowiązkowy przy pompie ciepła